ÖLÇÜ 2020 ARALIK SAYISINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYINIZ

ENDÜSTRİDE COVİD-19 İLE MÜCADELE

Dünyada ve ülkemizde yaşanan Koronavirüs salgını toplumun tamamını etkisi altına almış olup önlemler alınması konusunda işletmelere görevler düşmektedir. Alınacak kişisel ve toplu önlemler, salgının yayılmasını engelleyip belirli sınırlar içerisinde kalmasını ve sona ermesini sağlayacaktır. Salgının ülkemizde ortaya çıktığı mart ayından beri bazı işletmeler gerekli önlemleri almış bazıları ise alınması gereken önlemleri görmezden gelmiştir. Devletin denetim mekanizması da işlevsel halde olmadığı için, işletmelerdeki vakalarda ciddi artışlar yaşanmaya devam etmektedir.

Kimya Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi olarak, yayınladığımız “ENDÜSTRİDE COVİD-19 İLE MÜCADELE BROŞÜRÜ”müzde ifade ettiğimiz risk ve önlemleri bu yazı dizisi ile güncel olarak sizlerle paylaşacağız.

Sosyal devlet ilkesi gereği, ilan edilen pandemiden dolayı devletin bu alanda destekleri olmalıdır. Çalışmaya devam etmesi gereken fabrikalarda öncelikli olarak çalışan işçi sayısı minimum düzeye indirilmeli, çalışanlar mümkün oldukça evden çalışmaya teşvik edilmelidir. Ancak bu kapsamda yapılacak olan rotasyonlu ve uzaktan çalışmalarda işçilerin hakları gasp edilmemelidir.

COVID-19'u önlemek için bir aşı henüz bulunmadığından, salgını önlemenin en iyi yolu virüse karşı proaktif önlemlerin uygulanmasıdır. COVID-19’un iş yerinize ulaşmaması için önleyici tedbirler derhal uygulanmalıdır. Bu tedbirler COVID-19'un yayılmasını engeller veya yavaşlatabilir.

BU SÜRECİ NASIL YÖNETMELİYİZ?

Bu süreci yönetebilmemiz için öncelikli olarak bir “Kriz Komitesi” belirlenmiş olmalıdır. Bu ekipte işveren/ işveren vekili, İK birimi, üretim-işletme birimi, ilk yardım ekibi, iş güvenliği uzmanı, iş yeri hekimi ve diğer sağlık personelleri, çalışan temsilcisi ve ihtiyaç durumunda başka destek birimlerinin de temsilcileri yer almalıdır. Salgın hastalıklara karşı planlanmış mevcut önlemlerin COVID-19’a göre güncellenerek acil durum planları devreye sokulmalıdır. Salgının ilk evresinde oluşturulmuş olan risk analizleri ve acil durum eylem planları tekrar gözden geçirilmeli ve içinde bulunduğumuz salgındaki vakaların artış trendine göre güncellenmelidir.

Bu ekip düzenli olarak bir araya gelmeli, kriz yönetimini gözden geçirmeli ve gerekli önlemlerin alınmasını sağlamalıdır. Süreç boyunca tüm önlem ve uygulamalar çalışanlara aktarmalıdır.

ÇALIŞMA SİSTEMİ VE ORTAM

· İşletmelerde bulunan tüm çalışanlar göz önüne alınarak mümkünse uzaktan çalışmaya yönlendirilmelidir. Üretim alanlarında çalışan kişi sayıları azaltılmalı, rotasyon yapılmalıdır. Üretim alanlarında yakın mesafeli çalışanlar arasında minimum 1,5 m olmalıdır. Maske kullanımı kesinlikle zorunlu hale getirilmelidir.

· Kriz sırasında temel ihtiyaçların ne şekilde talep edileceği ve lojistik desteğin nasıl sağlanacağı belirlenmiş olmalıdır. Risk analizi çalışmaları içerisinde bu uygulamalar belirtilmelidir.

· Mal ve hizmet üretimi öncelik ve önem sırası belirlenerek, faaliyetlerin tamamı kritik olan ve olmayan olarak gruplandırılmalı ve önceliklendirilmelidir.

· İşletmeye giriş-çıkışlarda parmak okutma sistemi varsa, bulaşma riskine karşı bu sistemin kullanımı durdurulmalıdır. Olanak varsa yüz veya göz okuma, kart okuma gibi sistemlere geçilmelidir. Mümkün değilse dezenfektan konulmalı ve kullanılmalıdır. Temas edilen yüzeyin temizliği de sürekli olarak sağlanmalıdır.

· Tesis içerisine girişlerde her çalışanın/ziyaretçinin temassız ateş ölçer ile kontrolü yapılmalıdır. Aynı zamanda kişilerden sağlık/seyahat durumlarını içeren, kriz komitesi tarafından oluşturulmuş bir beyan alınmalı ve değerlendirilmelidir. Filyasyon uygulamasının sağlıklı bir şekilde yürütülememesinden kaynaklı, tesise giriş yapan kişilerin kesinlikle HES kodları sorgulanmalıdır. Kontrolü yapan çalışan, maske ve eldiven gibi gerekli kişisel koruyucu önlemleri almalıdır. Kontrol sırasında yakın mesafede durulmamalıdır.

· Yüksek ateş belirtisi olan kişilerin işletmeye girişine müsaade edilmemelidir. Bu kişiler, maske ve eldiven gibi gerekli önlemler alınarak ilgili sağlık kuruluşlarına yönlendirilmelidir. Burada yapılan ölçümler kişinin ilaç kullanımı, ter/ kıyafet etkisi gibi etkenlere göre de değişebilecek olup, bu hususların göz önünde bulundurulması gerekmektedir.

· Gerekli olmadıkça ofis ve saha alanları arasında geçiş yapılmamalıdır.

· Ortaya çıkan maske, eldiven gibi atıklar için ayrı bir atık kutusu kullanılmalı ve bu atık kutusu diğer atık olarak işaretlenerek, ayrı bir şeklide değerlendirilmelidir.

· İş yerlerinde görevli işçi sağlığı ve iş güvenliği profesyonelleri tarafından, maske kullanımı uygulamalı olarak öğretilmeli ve Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği kapsamında atık yönetimi eğitimleri verilmiş olmalıdır. Verilen bu eğitimlerin tekrarları sağlanmalıdır. Eğitimler için online yöntemlere ağırlık verilmeli, uygun değil ise açık alanlar tercih edilmelidir.

ÇALIŞANLARIN SAĞLIĞI

· Kişisel sağlık önlemlerinde dezenfektan kullanımının önemi sıkça vurgulanmaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken unsur, dezenfektan konsantrasyonlarının uygun nitelikte olmasıdır. Ayrıca aşırı dezenfektan kullanımının cildi tahriş edeceği unutulmamalı ve öncelikli olarak ellerin yıkanması kuralı uygulanmalıdır.

· Dezenfektanların satın alımı sırasında, ilgili kimyasalın “Güvenlik Bilgi Formları” da tedarikçiden talep edilmelidir. Güvenlik bilgi formlarında belirtilen gereklilikler sağlanarak başka risklerin oluşmasına engel olunmalıdır.

· Dezenfektanların hazırlanması tesis içerisinde yapılacak ise, ürünün kullanım talimatlarını içeren “Teknik Bilgi Formu” da tedarikçiden istenilmeli ve belirtilen talimatlara uygun çalışılmalıdır.

· Çalışanların ruh sağlığını korumak adına psikososyal risk etmenleri değerlendirerek, doğru ve etkin bilgilendirme ile tedbirlerin alınması sağlanmalıdır. Özellikle salgın döneminde uzun bir süre geçmesi sebebiyle bu durum oldukça önemli olup, ilgili risk uygun bir şekilde yönetilmelidir.

· Temel el hijyeni eğitimleri ve afiş bilgilendirilmelerine devam edilmelidir.

· Koronavirüs semptomları üzerine afiş ve eğitimlere devam edilmelidir.

· El hijyeni için gerekli malzemeler (dezenfektan, sabun vb.), maskeler ve eldivenler tedarik edilmeli ve kullanımı sürekli hale getirilmelidir.

· Tüm çalışanların el yıkama alışkanlığının artırılması devam ettirilmelidir. El yıkama imkanı olmayan alanlara dezenfektan konulmalıdır.

· Kişi kendini hasta hissediyor ve buna bağlı olarak ateş, solunum güçlüğü, boğaz ağrısı, kuru öksürük gibi şikayetleri varsa işletmeye gelmeden hastaneye yönlendirilmeli ve çalışana destek olunmalıdır.

· Türkiye dışında herhangi bir ülkeye seyahat ettiyse işletmeye bildirmeli ve ülkeye girişte yapılan test sonucu paylaşılmalıdır. Semptomların ortaya çıkma süresi olan 5-6 günlük süre boyunca tesise giriş yapılmadan, mümkünse uzaktan çalışmaya yönlendirilmesi fayda sağlayacaktır.

· Son 14 gün içinde Covid-19 teşhisi koyulmuş herhangi biriyle temas ettiyse, bunu durum işletmeye bildirmeli ve ev karantinası uygulamalıdır. Semptom tespit edildiğinde ise derhal test yapılması sağlanmalıdır.

· Bu sayılan durumlardaki kişi, ilgili sağlık kuruluşları ile iletişim kurarak (Alo 184) sağlık birimlerinin tavsiyelerini harfiyen yerine getirmelidir.

· Çalışan kişilerin sağlık riskleri göz önüne alınarak, yüksek riskli grupta olan (hamileler, 65 yaş üstü kişiler, kanser hastaları, KOAH hastaları, bağışıklık sistemini zayıflatacak tedavi görenler, koroner kalp hastaları, kronik solunum yolu hastaları) kişilere salgının artış göstermesinden kaynaklı idari izin verilip çalıştırılmamalı veya evlerinden çalışmaları sağlanmalıdır.

· COVID-19'a yakalananları belirlemek için olası maruz kalma kriterleri (kişinin gitmiş olabileceği alanlar, temas ettiği ekipmanlar, temas ettiği kişiler vb.) hakkında İSG Kurulu ve kriz ekibi bilgilendirilmelidir.

· Hastalık şüphesi bulunan kişi maske takarak iş yeri hekimine gitmeli ve muayenesi yapılmalıdır. Şüpheli bulunduğu takdirde diğer çalışanlardan izole edilerek, daha önce belirlenen ve enfeksiyonun yayılmasını önleyecek nitelikte olan kapalı alanda bekletilmelidir. Sağlık kuruluşu ile iletişime geçilerek sevki sağlanmalıdır. Ambulans gelmediği taktirde bulaş riski en alt seviyeye indirilerek sevki sağlanmalıdır.

· İlgili kamu kurumlarının duyuruları takip edilmeli, konuyla ilgili çalışanlar bilgilendirilmelidir.

· Enfeksiyon şüphesi olan kişilerle doğrudan temas veya bulaşma riski bulunan çalışma ortamlarında, ortamın tam kapalı yüz koruyucu/siperlik (EN-166), koruyucu kıyafet (EN-14126) ile dezenfekte edilmesi sağlanmalıdır.

KİŞİSEL ÖNLEMLER

· El hijyenine önem verilmelidir. Eller en az 20 saniye sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol içerikli el antiseptiği kullanılmalıdır.

· El sıkışmak, tokalaşmak, öpüşmek yasaklanmalı; aynı zamanda dokunma, el şakaları, tükürük saçarak ve bağırarak konuşma önlenmeli ve bu konuda eğitim verilmelidir.

· Kirli ellerle ağza, buruna ve gözlere dokunulmamalıdır. Öksürme ve hapşırma sırasında ağız ve burun tek kullanımlık mendille kapatılmalı, mendil yoksa dirseğin iç kısmı kullanılmalıdır. Kalabalık ortamlardan uzak durulmalıdır. Kapalı alanlar sık sık havalandırılmalıdır.

· Her dinlenme ve yemek molası öncesinde eller yıkanmalıdır.

· Yüzük, kolye, bileklik, saat vb. takı ve aksesuarların kullanımı yasaklanmalıdır.

· İş giysileri ve koruyucu ekipmanlar, çalışma alanından ayrılmadan önce çıkarılmalı ve diğer giysilerden ayrı bir yerde muhafaza edilmesi sağlanmalıdır. Kirlenmiş bu giysilerin ve koruyucu ekipmanların virüsten arındırılarak temizliği sağlanmalı, gerektiği hallerde ise imha edilmelidir.

· Çalışanlara verilen dezenfektanlar dışındaki herhangi bir kimyasalın bireysel veya ortam temizliği amacıyla kullanılması engellenmelidir.

ORTAK KULLANIM ALANLARI

· Çalışanlara yönelik tüm eğitimler uzaktan yapılmalı, işveren/işveren vekili yapılacak eğitimlerde gerekli teknik desteği sağlamalıdır. Uzaktan yapılamayan durumlarda ise gerekli sosyal mesafe sağlanmalı ve havalandırma sağlanmalıdır.

· Gerekli değilse toplantılar iptal edilmeli veya elektronik ortamda yapılmalıdır. Zorunlu olan toplantıların öncesinde salon havalandırılmalı, katılımcı sayısı azaltılmalı ve oturma düzeni minimum 2 m mesafesi korunarak oluşturulmalıdır.

· Yemek saatleri ayarlanmalı ve yemekhanede personel yoğunluğunun önüne geçilmelidir. Belirli sayıda personel alınmalı ve alınan kişilerin oturma düzeninde aralarının minimum 2 m olması sağlanmalıdır. Yemekhane oturma alanı sayısının yetersiz olması durumunda, karşılıklı oturan kişiler arasında paravan sistemi yapılabilir. Klima kullanılmamalı, doğal havalandırma tercih edilmelidir.

· Yemekhanelerin giriş kısımlarına el yıkama alanları veya dezenfektanlar konulmalıdır.

· Merdiven korkulukları, kapı kolları, asansör düğmeleri, lavabo bataryaları, sifon düğmeleri gibi sık temasa uğrayan yerler belirli aralıklarla dezenfekte edilmelidir. Tüm tuvalet çıkışlarında, merdiven başlarında ve sonlarında el dezenfektanı bulundurulmalıdır. Dezenfektan kullanımının yaygınlaştırılması ve teşvik edilmesi için gerekli noktalara dezenfektan koyulması önemlidir.

· Kaşık, çatal ve bıçakların kâğıt keselere koyulup, görevli servis personeli tarafından tepsilere yerleştirilip verilmesi sağlanmalıdır. Mümkün oldukça tüm ekipmanların tek kullanımlık olması sağlanmalıdır.

· Salata büfesi gibi ortak kullanım alanları kaldırılıp salatalar tek kişilik kaplara konulmalıdır. Ekmekler de ambalajlı şekilde servise sunulmalıdır.

· Çay-sigara içme alanı, mescitler ve diğer sosyal alanlarda insanların birbirlerine 2 metreden daha az mesafede olmalarını engellemek için önlemler alınmalı ve bu alanlar sürekli olarak dezenfekte edilmelidir. Mescitlerde kullanılan seccadeler kişisel olmalıdır.

· Soyunma odalarında herkesin aynı anda bulunması engellenmeli, bu alanların belirli periyotlarla dezenfeksiyon yapılmalıdır. Kişi sayısı minimum düzeyde tutularak 2 m mesafesine dikkat edilmelidir.

· Servis araçları ve işletme bünyesinde bulunan araçlar belirli periyotlarla dezenfekte edilmeli, servislere dezenfektan konulmalıdır.

· Servis araçlarında çalışanlar arasında minimum 2 m güvenli mesafe ve yeterli havalandırma sağlanmalıdır. Araçlar bu kural için yeterli sayıda değilse, araç sayısı salgın süresince artırılmalıdır.

Servislerde oturulan yerler kişiye özel olarak işaretlenmeli ve çalışanlar hep aynı yere oturmalıdır.

· Ofis alanlarında kullanılan ortak fotokopi, faks, bilgisayar vb. ekipmanlar belirli periyotlarla dezenfekte edilmelidir.

· Duş, tuvalet vb. ortak kullanım alanlarının sürekli olarak dezenfekte edilmesi gerekmektedir.

· Zorunlu haller dışında asansörler kullanılmamalı, zorunlu hallerde ise sadece tek kişi asansöre binmelidir. Asansörlerin de dezenfeksiyonu yapılmalıdır.

· Klimaların belirli periyotlarla dezenfeksiyonu yapılmalıdır. Klima kullanımından kaçınılmalıdır.

· Gerekli olmadıkça kargo işlemi yapılmamalıdır. Yapılması durumunda kargoyu alan kişinin sosyal mesafeye dikkat etmeli, kargo paketinin dezenfeksiyonu yapılmalıdır.

Yukarıda bahsedilen her bir maddeye uygun hareket edilmesi koronavirüs yayılımının engellenmesinde faydalı sağlayacaktır. Yine de zorunlu haller dışındaki çalışmalara olabildiğince son verilmeli ve alternatif çözümler üretilmelidir. İş yerleri için belirtilen bu önlemlerin sosyal hayatta da uygulanmasına teşvik edilmelidir. Salgının yalnızca iş yerlerinde değil, bulunduğumuz sosyal hayatta da etkili olduğu unutulmamalıdır.

TMMOB KİMYA MÜHENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBESİ